اثر زمان برداشت و رطوبت شلتوک بر راندمان، ضریب تبدیل و نیروی گسیختگی خمشی برنج رقم هاشمی

به منظور بررسی اثر زمان برداشت و رطوبت تبدیل شلتوک بر نیروی گسیختگی برنج قهوه­ ای، راندمان تبدیل برنج سالم و ضریب تبدیل شلتوک برنج رقم هاشمی، تحقیقی مزرعه­ ای در سال 1391 در موسسه تحقیقات برنج کشور انجام شد. پنج زمان برداشت 24، 27، 30، 33 و 36 روز پس از پنجاه درصد گل­دهی گیاه برنج و چهار سطح رطوبت تبدیل شلتوک شامل 8/5، 10/5، 12/5 و 14/5 درصد بر پایه خشک برای تحقیق در نظر گرفته شد. نتایج نشان داد که نیروی گسیختگی برنج قهوه­ ای با افزایش رطوبت تبدیل شلتوک در تمام سطوح زمان برداشت، به شکل معنی­ داری کاهش یافت (0/01 ≥ p ). بیشترین نیروی گسیختگی برنج قهوه­ ای (n 0/16 ± 20/74) در رطوبت تبدیل % 8/5 و زمان برداشت 27 روز پس از پنجاه درصد گلدهی ثبت گردید. در هر حال بین نیروی گسیختگی دانه در 27 و 30 روز پس از پنجاه درصد گلدهی، اختلاف معنی­داری دیده نشد. بیشترین میانگین راندمان تبدیل برنج سفید سالم (%57/91) در سومین زمان برداشت یعنی 30 روز پس از پنجاه درصد گلدهی اندازه­ گیری شد. برداشت زودتر یا دیرتر به طور معنی­ داری، راندمان تبدیل برنج سالم را کاهش داد. همبستگی معنی­داری (0/9071= r) بین مقاومت گسیختگی برنج قهوه­ ای و راندمان تبدیل برنج سالم مشاهده شد (0/01 ≥ p ). به علاوه بیشترین میانگین ضریب تبدیل (% 68/87) در 36 روز پس از پنجاه درصد گلدهی تعیین شد، اما بین مقادیر ضرایب تبدیل شلتوک در فاصله 27 تا 36 روز بعد از گلدهی، اختلاف معنی­داری وجود نداشت. بنابراین برداشت در 30 روز پس از پنجاه درصد گلدهی و رطوبت تبدیل شلتوک %8/5  بر پایه­ی خشک، به عنوان مناسب­ترین شرایط برای برداشت و تبدیل برنج رقم هاشمی در استان گیلان تعیین گردید.